Ang Pangulo ng Pilipinas ang pinakamataas na pinuno ng Republika ng Pilipinas. Pinamumunuan ng pangulo ang Tagapagpaganap na sangay ng pamahalaan, na kinabibilangan ng Gabinete, at siya rin ang Punong Komandanto o Commander-in-Chief ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas.
Sang-ayon sa kasalukuyang saligang-batas (1987), ang pangulo ay nararapat na may gulang na 40 taon pataas, mamamayang Pilipino mula kapanganakan, at nakatira sa Pilipinas sampung taon bago ng halalan. Tuwirang ihahalal ng mga Pilipino ang pangulo na mananalo kung siya ang may pinakamalaking bilang ng boto. Magsisilbi ang pangulo ng isang termino sa loob ng anim na taon at hindi na makakatakbo muli para sa re-eleksyon, maliban kung siya ay naging pangulo sa pamamagitan ng konstitusyon succession at nagsilbi ng hindi hihigit sa apat na taon bilang pangulo.
Panunumpa
Sa ilalim ng Artikulo VII, Seksyon 5 ng Saligang Batas, bago makapagsimula ang Pangulo sa pagtupad ng kanyang katungkulan ng kanyang tanggapan, dapat magsagawa ng Pangulo ang sumusunod na panunumpa o pagpapatotoo:
“ |
“Ako si__________________, ay taimtim kong pinanunumpaan (o pinatotohanan) na tutuparin ko nang buong katapatan at sigasig ang aking mga tungkulin bilang Pangulo (o Pangalawang Pangulo o Nanunungkulang Pangulo) ng Pilipinas, pangangalagaan at ipagtatanggol ang kanyang konstitusyon, ipatutupad ang mga batas nito, magiging makatarungan sa bawat tao, at itatalaga ang aking sarili sa paglilingkod sa Bansa. Kasihari nawa ako ng Diyos.”
[Kapag pagpapatotoo, ang huling pangungusap ay kakaltasin.] |
Ang mga pangulo
Ang Pilipinas ay nagkaroon na ng labing-limang pangulo. Sa kabila ng pagkakaiba sa saligang-batas at ng pamahalaan, itinuturing na walang hinto ang pagkasunod-sunod ng mga pangulo. Halimbawa, ang kasalukuyang pangulo, si Benigno Simeon Aquino, ay itinuturing na panglabing-limang pangulo.
Habang kinikilala ng Pilipinas si Aguinaldo bilang unang pangulo, hindi siya kinilala ng ibang bansa dahil bumagsak ang Unang Republika sa ilalim ng Estados Unidos pagkatapos ng Digmaang Pilipino-Amerikano. Si Manuel L. Quezon ang kinilala bilang unang pangulo (at ang una na nanalo sa halalan — hinirang lamang si Aguinaldo) ng Estados Unidos at pandaigdig na kapisanang pangdiplomasya at pampulitika.
Nagkaroon ng dalawang pangulo ang Pilipinas sa isang punto sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig na kumakatawan sa dalawang pamahalaan. Isa ay kay Quezon na kumakatawan sa pamahalaang komonwelt at ang isa ay kay Jose Laurel na kumakatawan sa pamahalaang itinaguyod ng mga Hapones.
Bilang |
Pangalan |
Larawan |
Tunay na Pangalan |
Buhay |
Termino |
Pangalawang Pangulo |
Era |
Partido |
1. |
Emilio Aguinaldo |
|
Emilio Aguinaldo y Famy |
1869-1964 |
Mayo 24, 1899–Abril 1, 1901 |
Mariano Trias |
Unang Diktadurya |
Independyente |
Unang Republika ng Pilipinas |
walang pangulo
Dahil sa pamumuno ng mga gobernador-heneral na Amerikano mula Abril 1, 1901 hanggang Nobyembre 15, 1935. |
2. |
Manuel L. Quezon |
|
Manuel Luis Quezon y Molina |
1878-1944 |
Nobyembre 15, 1935–Disyembre 24, 1941[1] |
Sergio Osmeña |
Komonwelt |
Nasyonalista |
Disyembre 24, 1941–Agosto 1, 1944[2] |
3. |
José P. Laurel |
|
José Paciano Laurel y Garcia |
1881-1959 |
Oktubre 14, 1943–Pebrero 2, 1944 |
Ramon Avanceña |
Ikalawang Republika ng Pilipinas |
KALIBAPI |
Pebrero 2, 1944–Agosto 17, 1945 |
Benigno S. Aquino |
4. |
Sergio Osmeña |
|
Sergio Osmeña y Suico |
1878-1961 |
Agosto 1, 1944–Marso 28, 1946 |
bakante |
Pinanumbalik na Komonwelt |
Nasyonalista |
5. |
Manuel Roxas |
|
Manuel Acuña Roxas |
1892-1948 |
Marso 28, 1946–Abril 15, 1948 |
Elpidio Quirino |
Liberal |
Ikatlong Republika ng Pilipinas |
6. |
Elpidio Quirino |
|
Elpidio Rivera Quirino |
1890-1956 |
Abril 17, 1948–Disyembre 20, 1949 |
bakante |
Disyembre 20, 1949–Disyembre 20, 1953 |
Fernando Lopez |
7. |
Ramon Magsaysay |
|
Ramon del Fierro Magsaysay |
1907-1957 |
Disyembre 30, 1953–Marso 17, 1957 |
Carlos P. Garcia |
Nasyonalista |
8. |
Carlos P. Garcia |
|
Carlos Polistico Garcia |
1896-1971 |
Marso 18, 1957–Disyembre 30, 1957 |
bakante |
Disyembre 30, 1957–Disyembre 30, 1961 |
Diosdado Macapagal |
9. |
Diosdado Macapagal |
|
Diosdado Pangan Macapagal |
1910-1997 |
Disyembre 30, 1961–Disyembre 30, 1965 |
Emmanuel Pelaez |
Liberal |
10. |
Ferdinand E. Marcos |
|
Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos |
1917-1989 |
Disyembre 30, 1965–Enero 17, 1973 |
Fernando Lopez |
Nasyonalista |
Enero 17, 1973–Pebrero 16, 1986 |
bakante |
Ikalawang Diktadurya |
Kilusang Bagong Lipunan |
Pebrero 16, 1986–Pebrero 25, 1986 |
Arturo Tolentino |
Ikaapat na Republika ng Pilipinas |
11. |
Corazon C. Aquino |
|
María Corazón Cojuangco-Aquino |
1933-2009 |
Pebrero 25, 1986–Hunyo 30, 1992 |
Salvador H. Laurel |
Estados Nasyonalistang Demokratikong Organisasyon |
Ikalimang Republika ng Pilipinas |
12. |
Fidel V. Ramos |
|
Fidel Valdez Ramos |
1928- |
Hunyo 30, 1992–Hunyo 30, 1998 |
Joseph Ejercito Estrada |
Lakas-Nasyonal Unyon ng Kristiyano Demokrato |
13. |
Joseph Ejercito Estrada |
|
Jose Marcelo Ejercito |
1937- |
Hunyo 30, 1998–Enero 20, 2001 |
Gloria Macapagal-Arroyo |
Pwersa ng Masang Pilipino |
14. |
Gloria Macapagal-Arroyo |
|
Maria Gloria Macapagal-Arroyo |
1947- |
Enero 20, 2001–Pebrero 7, 2001 |
bakante |
Lakas Kampi CMD |
Pebrero 7, 2001–Hunyo 30, 2004 |
Teofisto Guingona |
Hunyo 30, 2004–Hunyo 30, 2010 |
Noli de Castro |
15. |
Benigno Aquino III |
|
Benigno Simeon Cojuangco Aquino III |
1960- |
Hunyo 30, 2010-Kasalukuyan |
Jejomar Binay |
Liberal |
http://tl.wikipedia.org/wiki/Pangulo_ng_Pilipinas